Lũy kế là gì? Công thức và cách tính lũy kế là gì?

Lũy kế không chỉ thuộc về lĩnh vực kinh doanh mà còn là một yếu tố quan trọng trong việc quản lý tài chính và thu nhập cá nhân. Dù bạn có liên quan đến lĩnh vực kinh doanh hay không, hiểu biết về Lũy kế sẽ giúp bạn tự tin hơn trong việc điều chỉnh và kiểm soát tài chính của mình. Vậy lũy kế là gì, công  thức và cách tính lũy kế là gì? Hãy cùng Geniestock tham khảo ngay bài viết dưới đây nhé!

1. Luỹ kế là gì?

Lũy kế (Cummulative) đề cập đến việc tổng hợp các số liệu tính toán từ các đợt hạch toán trước và sử dụng chúng trong đợt hạch toán tiếp theo. Đây là quá trình liên tục, trong đó các số liệu tích lũy được cộng dồn và liên kết với nhau.

Để minh họa cho khái niệm này, giả sử vào tháng 2, công ty bạn nợ 5 triệu đồng. Trong tháng 3, công ty lại nợ thêm 3 triệu nữa. Trong trường hợp nợ từ tháng 2 chưa được thanh toán, nó sẽ được tích lũy vào nợ của tháng 3, tổng cộng thành nợ là 8 triệu đồng. Trong bản ghi lũy kế, chúng ta chỉ ghi nhận khoản nợ là 8 triệu ở tháng 3 mà không tính thêm khoản nợ 5 triệu từ tháng 2.

2. Công thức tính lũy kế là gì?

Công thức tính lũy kế được mô tả như sau:

Lũy kế = Phát sinh chi phí trong kỳ + lũy kế từ các kỳ trước đó

Ví dụ cụ thể như sau: Giả sử bạn có một tài khoản chứng khoán với số dư là 20 triệu đồng. Lợi nhuận từ việc đầu tư vào cổ phiếu được ghi nhận như sau:

• Quý 1: -4 triệu.
• Quý 2: +5 triệu.
• Quý 3: +4 triệu.
• Quý 4: -4 triệu.

Tổng lũy kế trong năm được tính bằng cách cộng các khoản phát sinh chi phí trong từng quý:

(-4) + (5) + (4) + (-4) = 1 triệu

Do đó, lợi nhuận tích lũy cuối cùng là 1 triệu đồng.

3. Khái niệm liên quan đến lũy kế là gì?

Hao mòn lũy kế là gì?

Hao mòn lũy kế thường ám chỉ sự giảm sút về hiệu suất hoạt động hoặc giá trị của tài sản trong thời gian. Nguyên nhân của hiện tượng này có thể là do sự sử dụng liên tục, quá trình lão hóa tự nhiên hoặc các yếu tố kỹ thuật khác.

Khái niệm hao mòn lũy kế được áp dụng để mô tả sự giảm dần giá trị của tài sản theo thời gian, thông qua việc ghi nhận một phần của giá trị tài sản trên sổ sách như là khoản lỗ hao mòn lũy kế.

Ví dụ, khi một công ty đầu tư vào một dây chuyền sản xuất mới, giá trị ban đầu của dây chuyền này sẽ được ghi nhận trong sổ sách. Tuy nhiên, qua các chu kỳ sử dụng, dây chuyền này sẽ trải qua quá trình hao mòn và giảm đi giá trị. Mỗi kỳ kế toán, một phần của giá trị mòn này sẽ được ghi nhận trong khoản hao mòn lũy kế, dần dần giảm đi giá trị ghi trên sổ sách của tài sản đó.

Luỹ kế thanh toán tạm ứng là gì?

Luỹ kế thanh toán tạm ứng là tổng giá trị của các thanh toán tạm ứng đã được thực hiện từ đầu kỳ đến cuối kỳ hiện tại. Đây là số tiền đã được thanh toán trước cho các dự án hoặc sản phẩm.

Cụ thể, công thức tính lũy kế thanh toán tạm ứng là:

Luỹ kế thanh toán tạm ứng = Giá trị tạm ứng theo hợp đồng chưa thu hồi đến cuối kỳ trước - Chiết khấu tiền tạm ứng + Giá trị đề nghị thanh toán trong kỳ này

Nói một cách đơn giản, lũy kế thanh toán tạm ứng là tổng giá trị của các khoản tạm ứng theo hợp đồng mà chưa được thu hồi đến cuối kỳ trước, sau khi đã trừ đi chiết khấu tiền tạm ứng, và cộng thêm giá trị đề nghị thanh toán trong kỳ hiện tại.

Lỗ lũy kế là gì?

Lỗ lũy kế thường được sử dụng để diễn đạt việc giảm giá trị của tài sản, phản ánh sự chênh lệch giữa giá trị tài sản ghi trên sổ sách (GCU) và giá trị thực tế thu được từ việc bán lại tài sản đó. Sự giảm giá trị này thường được ghi nhận dưới dạng lỗ lũy kế.

Công thức tính lỗ lũy kế là:

Lỗ lũy kế = Giá trị ghi trên sổ GCU - Giá trị thu hồi của GCU

Lỗ lũy kế phát sinh từ sự chênh lệch giữa giá trị tài sản được ghi trên sổ sách và giá trị thực tế thu được khi tài sản được bán lại. Nếu giá trị thu hồi thấp hơn giá trị ghi trên sổ sách, sự chênh lệch đó được coi là lỗ lũy kế. Trong nhiều trường hợp, lỗ lũy kế này được hiểu là một dạng khấu hao của tài sản của doanh nghiệp.

Ví dụ, một doanh nghiệp mua máy móc và thiết bị cho việc sản xuất giấy với thời gian khấu hao là 5 năm. Tuy nhiên, đến năm thứ 4, tài sản đã hết giá trị sử dụng. Do đó, trong quãng thời gian sử dụng, tài sản đã mòn nhanh hơn so với cách tính khấu hao, dẫn đến sự tồn tại của khoản lỗ lũy kế.

Khấu hao lũy kế là gì?

Khấu hao lũy kế đơn giản là tổng của số tiền khấu hao tích lũy từ năm hiện tại và các năm trước đó. Đây là sự tổng hợp của các khoản khấu hao đã được ghi nhận từ các giai đoạn trước, tạo thành tổng số tiền đã khấu hao của tài sản tính đến thời điểm hiện tại.

Ví dụ, giả sử bạn sở hữu một máy móc có giá trị ban đầu là 100 triệu đồng và tuổi thọ được ước tính là 10 năm, với mức khấu hao hàng năm là 10 triệu đồng. Sau 3 năm, tổng khấu hao lũy kế của máy móc sẽ là:

Khấu hao lũy kế = 10 triệu (năm 1) + 10 triệu (năm 2) + 10 triệu (năm 3) = 30 triệu đồng.

Như vậy, sau 3 năm, tổng số tiền đã khấu hao của máy móc là 30 triệu đồng. Điều này cho thấy sự tích lũy của số tiền đã được khấu hao qua các giai đoạn trước đó.

Lợi nhuận lũy kế là gì?

Lợi nhuận lũy kế là tổng lợi nhuận tích lũy từ đầu kỳ đến cuối kỳ. Đây là phần lợi nhuận chưa được phân phối hoặc lợi nhuận đã giữ lại để tái đầu tư hoặc phân phối sau này.

Ví dụ, Công ty A bắt đầu hoạt động kinh doanh vào năm 2021 và ghi nhận các lợi nhuận hàng năm như sau:

• Năm 2021: Lợi nhuận là 50.000 VNĐ
• Năm 2022: Lợi nhuận là 70.000 VNĐ
• Năm 2023: Lợi nhuận là 90.000 VNĐ

Do đó, tổng lợi nhuận tích lũy từ đầu kỳ đến cuối kỳ (lợi nhuận luỹ kế) sẽ là:

Lợi nhuận luỹ kế = Lợi nhuận năm 2021 + Lợi nhuận năm 2022 + Lợi nhuận năm 2023

= 50.000 + 70.000 + 90.000

= 210.000 VNĐ

Lãi luỹ kế là gì?

Lãi lũy kế được tính bằng cách tổng hợp lợi nhuận tích lũy từ đầu kỳ đến cuối kỳ.

Công thức:

Lãi lũy kế = Giá trị trong sổ của CGU + Giá trị thu hồi của CGU

Luỹ kế giá trị thanh toán là gì?

Lũy kế giá trị thanh toán bao gồm cả lũy kế thanh toán tạm ứng và lũy kế thanh toán khối lượng hoàn thành. Để tính lũy kế giá trị thanh toán, ta sử dụng công thức sau:

Lũy kế giá trị thanh toán = Lũy kế thanh toán tạm ứng + Lũy kế thanh toán khối lượng hoàn thành

Trong đó:

• Lũy kế thanh toán tạm ứng được tính bằng cách lấy giá trị tạm ứng theo hợp đồng chưa thu hồi đến cuối kỳ trước, sau đó trừ đi chiết khấu tiền tạm ứng, và cộng thêm giá trị đề nghị thanh toán trong kỳ hiện tại.
• Lũy kế thanh toán khối lượng hoàn thành được tính bằng cách cộng dồn số tiền đã thanh toán cho khối lượng hoàn thành đến cuối kỳ trước, sau đó cộng thêm chiết khấu tiền tạm ứng và giá trị đề nghị thanh toán trong kỳ hiện tại.

4. Có thể đảo ngược khoản lỗ lũy kế hay không?

Thực tế, bạn hoàn toàn có thể thay đổi hướng của lỗ lũy kế. Cụ thể, điều này chỉ xảy ra khi có một chỉ số gây giảm lỗ lũy kế và tất cả các yếu tố góp phần vào việc giảm lỗ lũy kế.

Lưu ý rằng, để đảo ngược lỗ lũy kế, bạn cần điều chỉnh các chi phí khấu hao cho kỳ tiếp theo và không được phép làm thay đổi hướng của lỗ lũy kế trong bối cảnh thương mại.

5. Cách để tìm ra khoản suy giảm?

Các chỉ số bên ngoài thường phản ánh xu hướng giảm trong thị trường hoặc các biến động không có lợi trong các khía cạnh kỹ thuật, kinh tế, tăng lãi suất thị trường, và môi trường pháp lý.

Trong khi đó, các chỉ số nội bộ có thể bao gồm sự lỗi thời, thiệt hại vật chất, giảm hiệu suất sử dụng tài sản, và các biến đổi không có lợi cho doanh nghiệp. Khi một chỉ số nội bộ thay đổi, cần phải xác định lại giá trị thu hồi của tài sản để phản ánh đúng tình hình.

6. Tại sao lũy kế quan trọng?

Lũy kế đóng một vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống và kinh doanh. Nó giúp chúng ta theo dõi và đánh giá sự thay đổi theo thời gian, phân tích các xu hướng, dự đoán tương lai và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu và thống kê. Lũy kế thường được áp dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như tài chính, kế toán và quản lý để theo dõi lợi nhuận, tồn kho và các chỉ số kinh doanh khác.

Qua bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu về ý nghĩa của khái niệm "lũy kế là gì" và các thuật ngữ liên quan. Geniestock khuyến khích các bạn tiếp tục khám phá thêm về các thông tin liên quan đến lũy kế để mở rộng kiến thức và hiểu biết của mình trong lĩnh vực kinh doanh. Chúc các bạn một ngày làm việc hiệu quả và thành công.