Lạm phát là gì? Giảm phát là gì? Giảm phát khác gì lạm phát?

Giảm phát và lạm phát đều là các khái niệm kinh tế quan trọng, có tác động trực tiếp đến cả tình hình kinh tế tổng thể và tình hình tài chính, đầu tư của từng cá nhân. Vậy Lạm phát là gì? Giảm phát là gì? Giảm phát khác gì lạm phát? Hãy cùng Geniestock tham khảo ngay bài viết dưới đây nhé!

1. Lạm phát là gì? Ví dụ về lạm phát là gì?

Lạm phát hay còn được gọi là inflation trong tiếng Anh, là hiện tượng kinh tế mà mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ liên tục tăng theo thời gian, đồng thời làm giảm giá trị của một đồng tiền cụ thể. Khi đồng tiền mất giá trị hoặc giá cả tăng cao, người tiêu dùng sẽ phải chi tiêu nhiều hơn để mua được cùng một lượng hàng hóa hoặc dịch vụ như trước đây.

Một ví dụ về lạm phát tại Việt Nam có thể được mô tả như sau: Trong năm 2020, Nguyễn Văn A chỉ cần chi ra 35.000 đồng để thưởng thức một tô phở. Tuy nhiên, đến đầu năm 2023, để mua một tô phở tương tự, Nguyễn Văn A phải bỏ ra 50.000 đồng. Điều này cho thấy người tiêu dùng đã phải chi trả một số tiền lớn hơn để mua cùng một loại hàng hóa. Nếu nhiều loại hàng hóa khác cũng tăng giá tương tự, điều này sẽ góp phần làm tăng lạm phát.

2. Nguyên nhân xảy ra lạm phát là gì?

Có một số nguyên nhân gây ra lạm phát, bao gồm:

• Lạm phát do nhu cầu tiêu dùng tăng mạnh, dẫn đến sự tăng giá của hàng hóa và dịch vụ.
• Lạm phát có thể xảy ra khi giá các yếu tố sản xuất như tiền lương, thuế và giá nguyên vật liệu tăng cao.
• Lạm phát do nhập khẩu: Giá cả của hàng hóa nhập khẩu thường tăng vì chi phí thuế hoặc giá cả thị trường thế giới tăng, từ đó làm tăng giá bán của hàng hóa.
• Lạm phát do sự thay đổi trong cầu cung: Sự biến đổi trong mối quan hệ giữa cầu và cung dẫn đến tình trạng nhà cung ứng độc quyền cung cấp một loại hàng hóa cụ thể với chính sách giá không ổn định và tăng giá liên tục.

3. Tại sao lạm phát vừa phải lại tốt?

Bạn có thể dễ dàng nhận ra những tác động tiêu cực của lạm phát. Tuy nhiên, không phải lúc nào lạm phát cũng là điều xấu. Đó là khi lạm phát ở mức vừa phải.

Trong trường hợp giảm phát hoặc lạm phát bằng 0, nền kinh tế sẽ trì trệ. Mức giá chung sẽ giảm liên tục, gây ảnh hưởng tiêu cực đến mặt kinh tế và xã hội. Giá cả sụt giảm, doanh nghiệp đóng cửa do thiếu lãi nhuận và không có khả năng chi trả lãi vay, dòng vốn bị nghẽn, tỷ lệ thất nghiệp tăng.

Trái lại, trong trường hợp lạm phát ở mức vừa phải, tạo ra sự tăng giá nhẹ. Doanh nghiệp cũng nhận được lợi nhuận đủ để duy trì hoạt động. Người lao động nhận được thu nhập đủ để sống và có động lực làm việc, góp phần vào sự phát triển kinh tế.

4. Biện pháp khắc phục lạm phát là gì?

Trước hết, cần tiếp tục duy trì sự ổn định của đồng Việt Nam, ổn định trong kinh tế tổng thể, kiểm soát lạm phát và đảm bảo các cân đối lớn, tạo nền tảng cho việc phục hồi và phát triển bền vững của nền kinh tế.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cần tiếp tục thực hiện điều hành linh hoạt lãi suất và các công cụ thị trường mở, cũng như tích cực quản lý và điều chỉnh tỷ giá hối đoái một cách linh hoạt.

Đối với các mặt hàng có giá do nhà nước định ra và các dịch vụ công đang dần chuyển sang thị trường, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về việc tính toán và xây dựng các phương án điều chỉnh giá, phù hợp với quy định và tình hình tổng thể.

Thêm vào đó, đối với các mặt hàng cụ thể, cần phải theo dõi chặt chẽ diễn biến của cung và cầu, cũng như giá cả trên thị trường để có các biện pháp điều chỉnh phù hợp.

5. Giảm pháp là gì? Ví dụ về giảm phát là gì?

Giảm phát hay Deflation, là tình trạng tổng quát của sự suy giảm giá cả hàng hóa và dịch vụ. Một cách đơn giản để hiểu, khi có giảm phát xảy ra, với cùng một số tiền, người tiêu dùng sẽ có khả năng mua được nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn so với trước đây.

Ví dụ, thông thường, để mua một ổ bánh mì, bạn cần chi trả 20.000 đồng. Tuy nhiên, khi có sự giảm phát xảy ra, giá của ổ bánh mì giảm xuống còn 10.000 đồng. Điều này có nghĩa là, với cùng số tiền 20.000 đồng, bạn có thể mua được hai ổ bánh mì.

6. Nguyên nhân gây ra giảm phát là gì?

Giảm phát thường phát sinh từ hai nguyên nhân chính: sự gia tăng cung cấp hàng hóa, dịch vụ hoặc xuất hiện tình trạng giảm cung cấp tiền và tín dụng.

Sự gia tăng trong cung cấp hàng hóa và dịch vụ có thể xảy ra do tăng trưởng năng suất. Khi công nghệ tiến bộ và được áp dụng vào quá trình sản xuất, chi phí sản xuất giảm, dẫn đến giảm giá hàng hóa và tăng năng suất. Doanh nghiệp có thể sản xuất nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn với chi phí không tăng.

Tình trạng giảm cung cấp tiền và tín dụng có thể xuất phát từ chính sách của ngân hàng trung ương. Hiện nay, hầu hết lượng cung cấp tiền được quản lý bởi ngân hàng trung ương. Trong trường hợp cung cấp tiền và tín dụng giảm mà không có sự giảm sản xuất kinh tế tương ứng, giá cả hàng hóa cũng có xu hướng giảm, gây ra tình trạng giảm phát.

7. Biện pháp khắc phục tình trạng giảm phát là gì?

Với tình trạng giảm phát có ảnh hưởng đáng kể như vậy, có những biện pháp mà Chính phủ thường áp dụng để khắc phục.

• Tăng cung tiền: Đây là biện pháp đơn giản nhất để giải quyết giảm phát. Khi Ngân hàng Trung Ương phát hành thêm tiền, lượng tiền trong nền kinh tế tăng lên, giảm giá trị của đồng tiền. Điều này kích thích nhu cầu, giúp giảm tỷ lệ giảm phát hiệu quả.
• Giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc: Biện pháp thứ hai là giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Khi Ngân hàng Nhà nước giảm tỷ lệ này cho các ngân hàng thương mại, chúng có nhiều tiền hơn để cho vay và đầu tư, tăng lượng tiền trong nền kinh tế và giảm phát.
• Giảm thuế suất: Giảm thuế suất khiến doanh nghiệp có thu nhập lớn hơn, giúp duy trì sản xuất và ổn định tài chính trước tình trạng giảm phát.
• Tăng chi tiêu Chính phủ: Chính phủ tăng chi tiêu để kích thích nhu cầu, thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Việc này giúp dòng tiền lưu thông, kích thích chi tiêu và đầu tư từ các doanh nghiệp, từ đó làm tăng giá cả hàng hóa và dịch vụ.

8. Phân biệt giảm phát và lạm phát là gì?

9. Giảm phát hay lạm phát nguy hiểm hơn?

Giảm phát được xem là nguy hiểm hơn lạm phát theo nhận định của nhiều chuyên gia kinh tế. Sự nguy hiểm của giảm phát thể hiện ở việc, khi tình trạng này xảy ra, đó là dấu hiệu của sự suy giảm trong nền kinh tế. Ngay cả khi chỉ ở mức rất thấp (khoảng 30%), giảm phát vẫn có thể gây ra khủng hoảng kinh tế, gấp nhiều lần so với lạm phát.

Trong khi đó, lạm phát ở mức thấp được xem là hợp lý và chấp nhận được, vì nó thường là dấu hiệu của một nền kinh tế đang phát triển. Hơn nữa, việc giảm tỷ lệ lạm phát từ 500% xuống còn 10-20% thường dễ dàng và nhanh chóng hơn so với việc giảm tỷ lệ giảm phát từ 20% xuống còn 1-2%. Điều này cho thấy tỷ lệ lạm phát có thể dễ dàng kiểm soát nếu có chính sách tiền tệ hợp lý, trong khi tỷ lệ giảm phát thì rất khó để kiểm soát.

Trên đây là những thông tin về lạm phát là gì và giảm phát là gì mà Geniestock muốn chia sẻ đến bạn. Mong rằng qua bài viết này sẽ cung cấp đến bạn những thông tin cần thiết. Nếu thấy bài viết này hữu ích thì đừng quên chia sẻ ngay nhé!