Repo chứng khoán là gì? Phân biệt cầm cố và repo chứng khoán

Repo chứng khoán không phải là một khái niệm mới trong lĩnh vực tài chính. Bằng việc sử dụng chứng khoán làm tài sản đảm bảo, cá nhân hoặc tổ chức có thể thực hiện các giao dịch mua bán và khai thác các cơ hội đầu tư một cách linh hoạt. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường thanh khoản của thị trường và giảm bớt rủi ro cho các nhà đầu tư. Vậy repo chứng khoán là gì? Hãy cùng Geniestock tham khảo ngay qua bài viết này nhé!

1. Repo chứng khoán là gì?

Repo chứng khoán đề cập đến việc giao dịch mua hoặc bán lại các chứng khoán có kỳ hạn trên thị trường tài chính. Đây là một hình thức giao dịch mà nhà đầu tư có thể mua và bán chứng khoán (như trái phiếu, cổ phiếu...) của mình trong một khoảng thời gian được thỏa thuận trước với một tổ chức chứng khoán. Một cách đơn giản, giao dịch repo là quá trình nhà đầu tư vay tiền và sử dụng các chứng khoán của mình làm tài sản đảm bảo.

2. Ví dụ về repo chứng khoán là gì?

Nếu nhà đầu tư đang sở hữu cổ phiếu chưa niêm yết trên sàn và cần tiền, họ có thể mang cổ phiếu này đến công ty chứng khoán để thực hiện giao dịch repo. Tuy nhiên, cổ phiếu cần được công ty chấp nhận cho việc repo và phải xuất hiện trong danh sách cổ phiếu mà công ty chứng khoán chấp nhận.

Khi cổ phiếu của nhà đầu tư được chấp nhận, một hợp đồng có thời hạn được thiết lập, có thể là 3 tháng, 6 tháng hoặc một năm. Đồng thời, nhà đầu tư phải thực hiện việc chuyển nhượng cổ phiếu sang tên của công ty chứng khoán trong thời hạn đã được ghi trên hợp đồng.

Quá trình này đồng nghĩa với việc nhà đầu tư sẽ bán số lượng cổ phiếu cho công ty chứng khoán trong khoảng thời gian hợp đồng. Khi hợp đồng đáo hạn, nhà đầu tư mang số tiền tương ứng để thanh lý hợp đồng. Công ty chứng khoán sau đó sẽ thực hiện việc chuyển nhượng cổ phiếu lại cho nhà đầu tư. Nhà đầu tư sẽ phải trả lại số tiền ban đầu mua cổ phiếu cộng với lãi suất vay tùy thuộc vào thời hạn của giao dịch repo.

3. Hoạt động của repo chứng khoán là gì?

Hoạt động Repo chứng khoán có thể được xem như một hình thức vay tiền, trong đó tài sản chứng khoán được sử dụng làm tài sản đảm bảo. Dưới đây là cách hoạt động của giao dịch Repo chứng khoán:

Giao dịch ban đầu:

• Người bán, thường là một cá nhân hoặc tổ chức tài chính, sở hữu tài sản chứng khoán (như cổ phiếu hoặc trái phiếu) và mong muốn có một lượng tiền mặt ngay lập tức.
• Người sở hữu tài sản chứng khoán này tiến hành giao dịch với bên mua, thường là một tổ chức tài chính như một công ty chứng khoán hoặc ngân hàng.
• Người bán chuyển giao tài sản chứng khoán cho bên mua và nhận một số tiền tiền mặt tương đương với giá trị của tài sản. Bên mua thường trả một phần giá trị tài sản này (được gọi là giá trị repo) ngay lập tức và cam kết trả lại tài sản chứng khoán này sau một khoảng thời gian nhất định.

Cam kết mua lại (Maturity Date):

Bên mua và bên bán thỏa thuận một khoảng thời gian nhất định, được gọi là thời hạn repo hoặc ngày đáo hạn. Thời hạn này có thể là 1 ngày, 1 tuần, 1 tháng hoặc thậm chí là 1 năm, phụ thuộc vào thỏa thuận ban đầu.

Bên bán cam kết mua lại tài sản chứng khoán từ bên mua tại ngày đáo hạn với một giá cố định. Giá cố định này thường thấp hơn giá trị ban đầu của tài sản chứng khoán, và sự chênh lệch này tạo ra lãi suất, được gọi là lãi suất repo.

4. Phân loại các hợp đồng repo chứng khoán thường gặp

Repo chứng khoán có kỳ hạn:

Trong hợp đồng mua lại có kỳ hạn, hai bên thỏa thuận sẽ mua lại tài sản tài chính sau một thời gian nhất định từ khi bán cho một cá nhân hoặc tổ chức. Kỳ hạn và lãi suất được xác định trong hợp đồng để hai bên có thể đồng ý. Khi hợp đồng đáo hạn, bên bán sẽ mua lại tài sản với giá cao hơn giá ban đầu. Phần chênh lệch này phụ thuộc vào lãi suất trong hợp đồng.

Repo chứng khoán không có kỳ hạn:

Trong giao dịch hợp đồng mua lại không có kỳ hạn, việc chuyển giao tài sản giữa hai bên tương tự như trong hợp đồng có kỳ hạn. Sự khác biệt chính là về kỳ hạn, không có kỳ hạn cụ thể mà thay vào đó là kỳ hạn hàng ngày. Hai bên đồng ý không thiết lập kỳ hạn cụ thể cho hợp đồng này; bên nào muốn chấm dứt hợp đồng phải thông báo theo thời hạn hàng ngày đã thỏa thuận trước.

Hợp đồng repo không có kỳ hạn sẽ không bị chấm dứt nếu hai bên không hành động, thay vào đó sẽ tự động gia hạn mỗi ngày. Lãi suất thường phụ thuộc vào thỏa thuận của hai bên và thường gần với lãi suất vay qua đêm trên thị trường liên ngân hàng.

5. Lãi suất repo chứng khoán là gì?

Lãi suất repo là phần lợi nhuận mà bên mua có thể thu được khi giữ tài sản chứng khoán từ bên bán cho đến ngày đáo hạn. Nó được tính dựa trên sự chênh lệch giữa giá trị ban đầu của tài sản và giá cố định mà bên bán cam kết trả lại.

Lãi suất repo thường được tính dựa trên số tiền ban đầu mà bên mua trả cho bên bán và thời gian giữ tài sản. Phương thức tính lãi suất có thể là theo ngày hoặc theo tháng.

6. Phân biệt cầm cố chứng khoán và repo chứng khoán là gì?

Repo chứng khoán:

• Về quyền sở hữu chứng khoán: Nhà đầu tư phải chuyển nhượng số cổ phiếu là đối tượng của hợp đồng Repo cho công ty chứng khoán.
• Bổ sung giá trị chứng khoán trong thời hạn của hợp đồng: Nếu giá chứng khoán giảm xuống dưới mức định giá của công ty chứng khoán, nhà đầu tư phải bổ sung tiền hoặc chứng khoán để đảm bảo mức Repo theo quy định.
• Hợp đồng đến hạn: Trong trường hợp nhà đầu tư không mua lại cổ phiếu tại ngày đáo hạn, công ty chứng khoán có quyền bán chứng khoán và các quyền liên quan để thanh lý hợp đồng.

Cầm cố chứng khoán:

• Về quyền sở hữu chứng khoán: Chứng khoán của nhà đầu tư sẽ bị phong tỏa trên tài khoản theo quy định của công ty chứng khoán.
• Bổ sung giá trị chứng khoán trong thời hạn của hợp đồng: Nếu giá chứng khoán giảm xuống dưới mức định giá của bên nhận cầm cố, nhà đầu tư phải nộp thêm tiền hoặc bổ sung chứng khoán làm tài sản đảm bảo.
• Hợp đồng đến hạn: Trong trường hợp nhà đầu tư không thể trả nợ, số chứng khoán cầm cố sẽ được xử lý theo quy định về xử lý tài sản cầm cố của ngân hàng.

7. Lưu ý khi ứng dụng repo chứng khoán

Khi áp dụng Repo chứng khoán vào chiến lược đầu tư của bạn, quan trọng phải lưu ý các điểm sau để đảm bảo việc sử dụng nghiệp vụ này hiệu quả và an toàn:

• Hiểu rõ nghiệp vụ Repo: Trước khi bắt đầu, cần đảm bảo bạn hiểu rõ cách hoạt động của Repo chứng khoán, bao gồm thời hạn hoạt động, cách tính lãi suất và quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong hợp đồng Repo.
• Tìm hiểu về công ty chứng khoán: Lựa chọn một công ty chứng khoán uy tín và đáng tin cậy để thực hiện giao dịch Repo. Kiểm tra khả năng tài chính của công ty và xem xét lịch sử và danh tiếng của họ trong ngành.
• Kiểm tra thời hạn và lãi suất: Xác định kỳ hạn và lãi suất phù hợp với mục tiêu đầu tư của bạn và khả năng tài chính.
• Quản lý rủi ro: Đảm bảo quản lý rủi ro khi sử dụng Repo, tránh sử dụng quá nhiều đòn bẩy tài chính và có kế hoạch để xử lý tình huống tồi tệ.
• Theo dõi thị trường: Theo dõi sát diễn biến của thị trường chứng khoán và giá trị của tài sản chứng khoán của bạn trong thời gian Repo để có thể đưa ra quyết định nhanh chóng khi cần thiết.
• Thời gian đầu tư: Chọn thời gian đầu tư phù hợp với mục tiêu của bạn, cân nhắc giữa đầu tư ngắn hạn và dài hạn và đảm bảo thời hạn Repo phù hợp với kế hoạch của bạn.
• Tuân thủ quy định và luật pháp: Luôn tuân thủ các quy định và luật pháp về Repo chứng khoán, bao gồm các thủ tục chuyển nhượng và quy tắc giao dịch chứng khoán.
• Tư vấn chuyên gia: Nếu cảm thấy không chắc chắn, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia tài chính hoặc người có kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
• Xác định mục tiêu đầu tư: Rõ ràng về mục tiêu đầu tư của bạn khi sử dụng Repo, điều này sẽ định hình chiến lược Repo của bạn.
• Đánh giá định kỳ: Thường xuyên đánh giá lại chiến lược Repo của bạn và điều chỉnh nó nếu cần thiết dựa trên thị trường và tình hình tài chính.

Trên đây là bài viết về Repo chứng khoán là gì, phân biệt cầm cố và repo chứng khoán mà Geniestock đã tổng hợp. Hy vọng sẽ giúp bạn hiểu chi tiết hơn về repo chứng khoán. Từ đó đưa ra những quyết định đầu tư hiệu quả nhất nhé!